Het leven is een web van verbintenissen. We groeien op en verplaatsen ons vanuit het zelf naar een overgave aan iets buiten onszelf. Dat iets kan zijn een roeping, een partner, een geloof of levensfilosofie of een gemeenschap met voor ons belangrijke waarden.
In de leerweg naar die zinvolle overgave hebben we het nodig om onze waarden en identiteit stapje voor stapje beter te definiëren. Als we weten waar we vandaan komen, hoe onze persoonlijkheid werkt, kunnen we ons beter verbinden aan datgene waar we voor staan. Of datgene dat we ambiëren te zijn.
Ik vind het belangrijk om hier bewust bij stil te staan. Jaarlijks die ik een zelfreflectie met een aantal stappen die ik vervolgens opschrijf in mijn dagboek. Deze zelfreflectie focust zich vooral op de gewoonten die bij elkaar mijn identiteit vormen, wie ik ben. Toen ik 28 was schreef ik bijvoorbeeld op dat ik mij graag wilde verdiepen in meditatie. Pas toen ik 32 was werd dit concreet en inmiddels sta ik bijna iedere ochtend vroeg op om mijn dag te beginnen met een uur mediteren.
Het is belangrijk om zingeving te zien in datgene wat je ambieert anders is het lastig om gedisciplineerd je vast te houden en hierin productief te zijn. Anders zul je je niet met overgave voor lange termijn kunnen verbinden aan gestelde doelen of weten wanneer je iets los moet laten.
Om te beginnen start ik met mijzelf een centrale vraag te stellen, wat is mijn vooruitzicht voor de aankomende periode?
Waar rijdt de trein naartoe? Ik vraag mij dit jaarlijks af omdat het me een gevoel geeft van in control te zijn. Als ik naar het leven en de wereld kijk dan zie ik een opeenstapeling van een hele hoop mensen die maar wat doen en dat is inclusief mijzelf. Ik weet soms heel stellig welk station ik gepasseerd ben en op andere momenten heb ik echt geen idee waar ik ben of waar ik naartoe ga. Ik heb geleerd dat dit ok is maar als ik het soms even kwijtraak, mij onzeker voel, dan is deze methode waar ik op terug val. Om even stil te staan, wat had ik ook alweer opgeschreven? Is dit nog steeds fijn om aan vast te houden?
Het bewust stilstaan bij de dingen die ik doe zorgt er in mijn perspectief voor dat niet alleen anderen of mijn omgeving dat voor mij bepalen. Waar mijn tijd en energie naartoe gaat, ook een bewuste manier is van tijdsbesteding. Of ik mij nu overgeef aan een gepande reis of ouderschap.
In het proces van leven kan ik niet veranderen wat er op mij afkomt, er is namelijk altijd tegenslag in de vorm van lijden en ellende. Dit is onderdeel van het leven. De manier waarop ik omga met dit lijden en ellende, daar heb ik wel invloed op en deze methode heeft mij erg geholpen sterker in mijn schoenen te staan.
Een methode van zelfreflectie met vier stappen, die ik jaarlijks noteer in mijn dagboek:
1
Benoem iets van mezelf wat ik wil veranderen om in mijn ogen een beter mens te worden
De groei in de zelfbewustzijn is voor mij een van de mooiste ervaringen in mijn leven. Mezelf beter begrijpen en gewoonten veranderen is een lang proces maar hoe meer ik mijzelf leer kennen hoe beter ik voor mezelf en ook anderen kan zorgen.
Ik kan mijzelf nog weleens afvragen, wat is het nut van het leven? En mijzelf hierin kwijt raken. Ik denk dat het nut van het leven is om te leven, om iedere dag op te staan met de intentie om weer een beetje beter te worden in leven.
Als je het echt moeilijk vindt om te beginnen, kan het helpen om jezelf visueel te maken. Ik heb ooit een tekening gemaakt van mijn waarden en hoe deze waarden elkaar verbinden. Waar ik voor sta als persoon, daarmee kreeg ik een beter zicht op waar ik mijn tijd aan wil besteden en welke balans ik naar streef.
Voor meer inspiratie lees het artikel, groeien met wat je overkomen is.
2
Wat zijn drie belangrijke prioriteiten in tijdsbesteding in de aankomende periode
Met een gevoel van waar je voor staat en waar je je tijd aan wilt besteden zou je hier op kunnen prioriteren.
Drie belangrijke prioriteiten kunnen drie belangrijke woorden zijn. Als iets op je afkomt, of je hebt het te druk dan weet je snel wat wel of niet belangrijk is om tijd aan te besteden.
Lang voelde ik mij vaak heel erg ongemakkelijk in groepen van meer dan vijf personen. Ik kon dan alleen maar aan mezelf denken in plaats van meegaan met de energie van de groep. Dit was voor mij een enorme energielek. Beter communiceren, mijn grenzen bewaken en mij te leren verhouden als introvert persoon in groepen was lange tijd een prioriteit voor mij.
3
Welke mensen wil ik mezelf mee omringen en wat waardeer ik in deze mensen
Ik geloof dat wij het gemiddelde zijn van de vijf mensen waar we het liefst mee optrekken, mijn vijf beste vrienden. Om gewoontes te veranderen is het vaak belangrijk je gesteund te voelen door de mensen om je heen. Ik vind het belangrijk om hier bewust van te zijn.
Welke energie trek ik aan in mensen is een reflectie voor wie ik ben, niet hoe anderen zijn.
Wil je een meer optimistisch en positief persoon worden en de gesprekken die je hebt met mensen om je heen zijn vaak negatief of klagend? Dat is een patroon en dit patroon maakt het lastig om jezelf met inspiratie uit je omgeving te veranderen. Op een regelmatige basis zoeken naar mensen die de karaktereigenschappen bezitten die je graag eigen wilt maken, kan je zelfbewustzijn vergoten. Het is fijn als de mensen die dicht bij je staan, je omarmen in wie je bent maar ook supporter in wie je wilt zijn.
4
De aankomende periode wil ik werken aan de volgende gewoonten
Dit een wat meer praktische stap. Bijvoorbeeld, een basis van de Spaanse taal leren. Dagelijks opstaan en een half uur schrijven. Iedere week 10 kilometer hardlopen. Het zijn concrete acties die op dagelijkse of periodieke basis terugkomen.
Schrijf de gewoonten op waar je volledig gemotiveerd aan wilt werken. En niet onbelangrijk, formuleer ze vanuit een positieve benadering. Slechte gewoonten maken vanzelf plaats voor goede gewoonten als je jezelf kan overgeven vanuit een diepere motivatie, daarom is het belangrijk dat dit een concretisering is van de vorige stappen in zelfreflectie.
Ik bewaar dit lijstje en reflecteer dan ieder jaar. Ook haal ik vaak de lijstjes van vorige jaren terug om te zien wat ik toen belangrijk vond en hoe ik veranderd ben (of niet). Zo kan ik mijzelf ook liefde en compassie geven in de dingen waarmee ik worstel.
In tijden wanneer ik het even niet weet, check ik dit lijstje en zo maak ik het weer even wat helderder in mijn hoofd. Ik breng nooit wijzigingen aan, het is echt een jaarlijkse taak, wel ben ik mij bewust dat dingen constant veranderen.
Het is en blijft een momentopname, een station van een rit waarvan je nooit precies de eindbestemming van weet maar waar je beetje bij beetje jezelf meer overgeeft aan de rode draad in je leven (of wat Nietzsche benoemd als amor fati).
Er is een uitgebreider en gratis werkboek beschikbaar via YearCompass, dit zou je kunnen helpen om uitgebreider te werken aan je doelen en ambities.