Een uitrusting is uiterst belangrijk bij het doen van avonturen in (extreme) kou. Het lijkt roekeloos om op een berg in een diepe laag sneeuw te gaan kamperen terwijl je nog bezweet bent van het fietsen van diezelfde berg. De sleutel is echter de juiste spullen en weten hoe en wanneer je deze moet gebruiken. Kou wordt draaglijk en zelfs comfortabel als je fijne spullen bij de hand hebt en ook niet onbelangrijk, ze droog weet te houden.
Wat neem je allemaal mee als je gaat fietsen in de winter? En waar moet je rekening mee houden? Dit een hele uitgebreide versie voor een wel wat langere expeditie met wat foto’s die ik genomen heb in een kelder van een hostel in Zwitserland toen ik over de rug van de Alpen aan het fietsen was in hartje winter.
Kleding
Met de temperatuur rond het vriespunt fiets ik overwegend in een Löffler Evo Elastische Fiets Bib Legging met afhankelijk van de kou een boxershort eronder. Als shirt draag ik de Icebreaker 260 Zone Half Zip Shirt met daaroverheen een Northface fleece-trui met doorlopende rits en een Buff nekwarmer en een muts om mijn oren warm te houden. Afhankelijk van de kou draag ik gel fietshandschoenen, de Icebreaker Oasis 200 Liner Handschoenen (die overigens heel snel slijten maar wel erg comfortabel zijn) of de wat dikkere Jack Wolfskin fleece handschoenen. Daarbij draag ik Meindl Gor-Tex schoenen die ik ook in de zomer gebruik en in de winter met smartwool sokken.
Als het regent of sneeuwt trek ik daarover de Berghaus Ridgemaster Gore-Tex waterdichte jas en een Quechua regenbroek. Over mijn schoenen doe ik Vaude regenhoezen, die dingen slijten trouwens ook wel snel. Je kan ook je voeten met sokken in plastic zakken stoppen en dan je schoenen aantrekken. Zoveel mogelijk je kleding droog houden is heel belangrijk.
Als er veel sneeuw is of het is echt heel erg koud dan heb ik de voorkeur aan Sorel 1964 Pac Nylon winterlaarzen. Het is trouwens fijn om hier reserve binnenschoenen voor te hebben wanneer ze door zweet nat worden. Nadat ik mijn tent heb opgezet kleed ik mij om met een droge basislaag, de Icebreaker 260 Tech Shirt en 260 Tech Legging. Als het nodig is met een normale broek erover en een Salewa fleece vest of een Patagonia donsjas.
Verder gebruik ik een merinowol Buff en wanneer nodig Gore-Tex winterhandschoenen en in extreme kou zijn wanten heel fijn. Als er een sneeuwstorm is dan draag ik een sneeuwbril en een balaclava (afgebeeld onder kamperen en slapen). Als we het gaan hebben over -40c is het fijn om de maskers te kunnen vervangen en er een aantal mee te nemen. Ook zou je sporttape kunnen gebruiken voor je neus.
Ik heb geen voorkeur aan merken, ik heb deze spullen verzameld over de jaren. Vaak koop ik ze bij de outlet met korting of tweedehands online. Wel probeer ik rekening te houden met de duurzaamheid van de kleding. En, niet te vergeten, kleding is of waterdicht en ademt slecht of ademt goed en is slecht waterdicht. Droog blijven blijft hoe dan ook een kunst.
Kampvuur en koken
Om te koken gebruik ik de MSR Whisperlite International Brander met een MSR fuel bottle 591ml, een MSR alphine 2 pannenset en om snel water te koken een handig Fox Outdoor lichtgewicht fluitketeltje.
In het donker vind ik mijn weg met een hoofdlampje, de Petzl Tactikka Plus. Met een Opinel Carbon zakmes (een goedkoop zakmes omdat ik ze nog weleens laat slingeren) versnijd ik fruit of groenten op een handig plastic bordje. Het kleine dennenhouten spateltje maakte ik in Zwitserland en gebruik ik om te koken. Met een rvs spork eet ik het eten uit een van de pannen en met het andere kleinere spateltje schraap ik de pannen schoon.
Koffie zet ik met een koffiefilterhouder of een percolator en ik drink het dan uit een inklapbaar bekertje. Op een afgelegen plek maak ik nog weleens een kampvuur en het dode hout verklein ik met een bijltje en een trekzaag, wat vooral in de herfst of winter heel fijn kan zijn. Onderweg verzamel ik de barst van berkenbomen, die ik dan droog door in mijn zakken of onder mijn kleding te stoppen. Deze barst werkt ontzettend goed om een vuur mee aan te maken.
Het schepje neem ik mee om sneeuw te ruimen om mijn tent op te kunnen zetten in een dikke laag sneeuw.
Kamperen en slapen
Als vierseizoenen tent gebruik ik de Hilleberg Soulo (met footprint, haringen, scheerlijnen). Ik slaap op een Exped SynMat 7 MW Slaapmat waar ik bij extreme koude temperaturen een aluminium mat (bv Z Lite SOL Sleeping Pad of de goedkopere Bo-Camp Schuim/Alufolie 190x60cm Slaapmat) onder stop om warmte te reflecteren. Als slaapzak gebruik ik de Cumulus Teneqa 850 Slaapzak Dons met als comfort temperatuur -15c. Eventueel voeg ik daar de Sea To Summit Reactor Extreme Lakenzak aan toe. Ik gebruikte een Opblaasbaar Hoofdkussen Air Basic die al snel lek ging en waar ik nu de hoes voor gebruik om kleding in te stoppen. Dat flesje gebruik ik om in te urineren en als je denkt, nou, dat is smerig, dan mag je zelf kiezen of je met -15c liever je heerlijk warme slaapzak uit wilt gaan om in de kou te gaan staan.
Verder neem ik altijd een pen, dagboek en een leesboek mee. De zachte borstel is er om het ijs van mijn tent en slaapzak af te vegen als ik in de ochtend mijn spullen inpak. Het Susan Bijl rugzakje gebruik ik voor dagtripjes als ik een dagje rust heb ergens.
Toiletspullen, EHBO en accesoires
Een Deuter Accessories Wash Bag daar stop ik alle EHBO en toiletspullen in. Als EHBO neem ik onder andere mee, pleisters, jodium, verband en pijnstillers. Natte toiletdoekjes vind ik fijn, sudocrem als ik dan lekker aan het doortrappen ben, een tandenborstel en tandpasta en eventueel deo al gebruik ik dat eigenlijk nooit en ik snap ook helemaal niet waarom ik dat had meegenomen. Verder vind ik een naaisetje altijd handig om mee te nemen.
Fietstassen
Als stuurtas gebruik ik de Apidura Handlebar Pack 14L Expedition en voor accessoires de Apidura Accessory Pocket 4.5L Expedition.
De tassen achter zijn de Ortlieb Sport Roller Classic Fietstas en voor de Ortlieb Back-Roller Free 40l QL2.1 Fietstas. Bovenop de achtertassen gaat de Ortlieb Rack-Pack Tas L. Allemaal stervensduur, maar ja, ze gaan wel echt lang mee.
Technische spullen
Artikelen publiceren op deze blog en foto’s en video’s bewerken doe ik op een iPhone 7 Plus. Liever neem ik geen laptop mee. Ik gebruik oordopjes van JBL voor muziek en luisterboeken te luisteren en twee oplaadblokken van XStorm om de telefoon mee op te laden. Voor foto’s en video’s gebruik ik de Nikon PowerShot G7X Mark II met twee reservebatterijen.
In extreme kou werken batterijen heel erg slecht, daarom is het belangrijk bijvoorbeeld een telefoon warm te houden door hem bij je lichaam te dragen.
Op de fiets
In het Vaude cruiser bag frametasje zitten een bandenplakset, spaaksteller en nog wat andere tools voor fietsreparatie. Op de fiets zit nog een fietspomp, een waterfles, een thermoskan en een hangslot. In extreem koude omstandigheden zou ik twee thermosflessen meenemen.
De fiets is een Kona Rove Al 2015 met een aluminium frame. Prima fiets, maar ik heb er een liefde-haat-relatie mee. Het liefst stap ik over op een ijzeren Surly Long Haul Trucker.
En verder nog
Een paspoort als ik de grenzen overga, contant geld voor de veerpont en een debet/credit bankpas om boodschappen mee te doen. Ik had een So Cards kaartspel om mensen beter te leren kennen maar die heb ik weggegeven.
Alles op deze foto’s is eigenlijk mijn hele inboedel, verder heb ik niet veel van waarde dan een laptop. Als je het moet doen van een klein budget is het waar je prioriteit aan geeft. Spullen zijn persoonlijk, vroeger gaf ik de voorkeur aan simpel en goedkoop en nu check ik toch wat meer op kwaliteit. Ik gebruikte een Eureka tent maar ben overgestapt op een Hilleberg omdat de Eureka na twee jaar was versleten en fietsveteraan Nigel zijn tent al zeven jaar intensief gebruikte en deze nog steeds in goede staat was.
Eigenlijk kan ik alleen maar adviseren om slim in te kopen, tweedehands online, via outlet winkels of zelfs gewoon do-it-yourself spullen maken.
Mocht je meer informatie zoeken over kamperen:
- Een simpele paklijst voor een dagje wandelen vindt je hier;
- Lees hier tips om warm te blijven als je kampeert in koude omstandigheden;
- Of als je nog specifieke vragen hebt stuur dan even een berichtje.
