Het is alweer de vierde week van quarantaine. Ik kijk uit het raam, langs een cactus naar een lege straat. Ironisch wel, ik schrijf dit op het moment dat ik onderweg zou zijn naar Alaska om daar te gaan fietsen.
Het is een wat onwennige situatie. Werk, de wekelijkse salsa les, uit eten met vrienden, een afspraak hier en daar. Alles is anders en het meeste is er gewoon niet. Gelukkig ben ik een persoon die niet snel dingen mist. Ik laat het niet toe om daar emotioneel over te zijn. Het is er niet en dat is ok. Ik pas mij wel aan.
Maar eigenlijk is het niet ok. We zitten nog maanden thuis in een door Mark Rutte zo mooi verwoorde intelligente lockdown. Ik had dus een helder doel voor ogen die opeens weggevaagd is. Een helder doel geeft richting en betekenis. Wat nu? Ga ik tot dit over is naar een lege straat staren terwijl ik mijn spaargeld opsnoep?
Toen ik mij voor het eerst bewust werd van deze lockdown en de lengte ervan voelde ik een schrikreactie. Zo eentje van, ok, maar wat ga ik doen de aankomende 3-6 maanden? Toen dacht ik aan alle frustratie die ik zeer waarschijnlijk ga hebben. En alle frustraties die anderen zeer waarschijnlijk ook gaan hebben. Van een partner. Van kinderen. Van geen sociaal en fysiek contact. Van gewoon niet kunnen doen waar we van stralen. Van het overlijden van mensen in onze omgeving. We gaan een tijd in waar we veel kwetsbaarder zullen zijn voor neerslachtigheid en depressie. Onzekerheid. Stress. Frustratie. Verdriet. Het wordt een mentale uitdaging. En ja, als dat ons lot is, dan kunnen we er ons beter maar heel goed op voorbereiden.
Maar hoe bereid je je voor op een crisis waar zelfs opa en oma geen concreet advies voor hebben?
Ik probeerde zelf stil te staan met wat vragen. Wat maakt mij blij? Op welke manier? Hoe krijg ik erkenning? Hoe geef ik betekenis aan mijn bestaan? En wat betekent dat in deze periode?
Ik ben in het spectrum introvert en extravert meer een introvert persoon. Ik heb over het algemeen meer behoefte aan autonomie dan samen zijn. Een geluk bij een ongeluk? Nou, ook voor mezelf, ben ik ervan overtuigd dat een balans nodig is. Compleet alleen zijn is niet gezond en compleet afhankelijk zijn van contact en erkenning van anderen ook niet. We neigen nog wel eens naar deze uitersten, omdat we dan teveel van het ene hebben gehad en onze primaire behoefte dan schreeuwt om het andere. Dat kanaliseren, een balans vinden en bewaken en daar goed over communiceren met onze mede quarantainegenoten is ten eerste al heel belangrijk.
Mijn sterke behoefte aan autonomie, komt voort uit mijn onvermogen om een goede balans te bewaken. In het dagelijks leven, in werk, in relaties, kan ik best moeilijk mijn grenzen bewaken. Ik kan nog weleens veel voor anderen betekenen ten koste van mijzelf. Ik vermijd dan conflicten, confrontatie, omdat ik op communicatief niveau niet mijn grenzen goed kan verwoorden. Of anderen laten dat niet toe. Wanneer ik dit niet onder controle kan krijgen komt er een sterk gevoel van autonomie bij me op. Mijn hulpeloosheid zorgt er dan voor dat ik maar één ding wil en dat is weg van deze frustratie. Dan is een prima uitkomst te gaan fietsen, kamperen, even volledig op mezelf aangewezen te zijn. Dat vervult dan mijn behoefte naar autonomie en dan ben ik weer helemaal ok.
De balans tussen dit meer autonome spectrum en het symbiotisch spectrum is voor iedereen anders. Ik denk in de kern dat we ons goed moeten blijven afvragen wat we nodig hebben in deze tijd. Zodat we of, ons niet compleet af gaan reageren op onze medemens, of weg willen vluchten omdat we onze frustratie niet kunnen uiten.
Eerst dacht ik, quarantaine is mijn comfort space, ik pas mij wel aan en ik kan het verder ook prima met mezelf vinden. De harde waarheid is dat voor niemand het makkelijk gaat zijn om voor maanden lang thuis zowat opgesloten te zitten. Ook niet voor mij.
Nu we de vierde week van quarantaine ingaan merk ik al wat verandering. Ik word luier, het lijkt wel of ik steeds moeilijker mijn bed uit kan komen. De reden, denk ik, het gemis aan sociale druk om te presteren. Dat is nou eenmaal heel belangrijk in het stellen en bereiken van doelen. Die sociale druk valt nu voor een groot deel weg, vooral met thuis werken. Ik denk dat het daarom des te belangrijk gaat zijn om ons vast te pinnen op een stabiel ritme, en hier toegewijd aan zijn. De richting en betekenis zoeken in kleine overwinningen. Om te voorkomen dat we straks gek worden van onzekerheid, stress en frustratie.
We kunnen namelijk niet controleren wat er op ons afkomt in het leven, maar we hebben altijd invloed op wat we erbij voelen en hoe we ermee omgaan.
Ik probeer zo iedere mogen om 7:00u uit bed te gaan. Ik begin de dag dan met yoga en ademhalingsoefenen. Om 8:00u ga ik hardlopen of fietsen buiten. Als ik weer terug ben neem ik een koude douche. Om 9:00u maak ik ontbijt en om 9:30u begin ik met werken. Of lezen. Of schrijven. Of iets anders productiefs. Om 17:30u ga ik koken. In de avond ontspan ik meestal, een aflevering Zondag met Lubach, een speech van Mark Rutte, First Dates, bellen met iemand of iets anders. Ik ben zoveel mogelijk gestopt met nieuws en social media en probeer mij juist in deze tijd meer te focussen op innerlijke rust. En afsluiten van de hectiek help mij daar heel goed bij.
Met de hedendaagse wereldleiders en kwesties rondom duurzaamheid, vreesde ik al dat het ergens goed mis zou gaan. Dat het dan deze pandemie geworden is, is misschien wel helemaal geen verkeerde uitkomst. Er komt voor de komende tijd weer even focus op onszelf. Onze familie. Onze samenleving. Ik geloof dat dit ons dichter bij elkaar zal gaan brengen op een manier die wij geeneens kennen. We zijn in het westen al decennia uit elkaar aan het groeien met een grote focus op consumeren en individuele vrijheid. We zullen elkaar de komende tijd en sinds lange tijd weer echt nodig gaan hebben. Voor moreel support. Want dit is voorlopig het nieuwe normaal en ook na deze lockdown zullen we dingen opnieuw uit moeten gaan vinden.
Voor mij voelt het alsof een grotere macht even hard aan de handrem getrokken heeft. Een wake up call. Zo van, hey, kijk ook eens om je heen in plaats van alleen maar vooruit. Sta even stil bij jezelf en wat echt van betekenis voor je is.
Dit artikel is geschreven met inspiratie uit het boek ‘Man’s Search For Meaning’ van Viktor Frankl. Een interessant boek voor deze tijd, het gaat over hoop in tijden van overleven in Auschwitz gedurende de Holocaust.
