Hoe word ik vegetariër

Hoe word ik vegetariër

Ben je ooit benieuwd geweest naar waarom mensen vegetariër zijn? Op deze pagina beschrijf ik waarom het belangrijk is om stil te staan bij onze voeding. Ik ben zelf vegetariër en wil graag anderen motiveren deze stap te nemen. De meeste welvaartsziekten worden onder andere door voeding veroorzaakt. De trend om te kiezen voor industriële voeding, in plaats van natuurlijke voeding is onmiskenbaar. Wat we kopen in de supermarkt is vaak langer houdbaar gemaakt, snel en goedkoop geproduceerd en bevat stoffen die ongezond zijn. Steeds meer mensen overwegen om vegetariër te worden. Leven als vegetariër maakt je gezonder en bewuster. Ik zet alle feiten op een rijtje.

Welke soorten vegetarisme zijn er?
Meestal wordt onder vegetarisme een voedingsvorm verstaan die voornamelijk of uitsluitend uit plantaardig voedsel is samengesteld. Een vegetariër vermijdt zonder uitzondering vlees van alle dieren, dus in de meeste gevallen ook vis. Op de voorgrond staat het streven om planten en ook levensmiddelen van levende dieren in de dagelijkse voeding te gebruiken. Er zijn een aantal verschillende soorten vegetarisme:

  • De strengste soort wordt vertegenwoordigd door de veganisten. Zij eten uitsluitend alleen planten en maken geen gebruik van dierlijke producten als wol, leer, zijde en dierlijk geteste cosmetica.
  • De soepelere soort wordt gevormd door de lacto-vegetariër, die naast plantaardig voedsel ook melk en melkproducten tot zich nemen. Geen eieren.
  • Een andere soort bestaat uit ovo-lactovegetariërs, die naast plantaardig voedsel, melk en melkproducten ook eieren eten.
  • Pesco-vegetariërs vermijden vlees en gevogelte maar eten wel vis.

Naast deze soorten zij er nog meer varianten. Bovenstaande soorten vegetarisme zijn alleen waardevol voor je gezondheid, wanneer geen deficiëntieziekten of tekorten aan levensnoodzakelijke stoffen ontstaan. Ik kom hier later op terug. Ik voeg me zelf bij de pesco-vegetariërs, maar eet maximaal eenmaal per week uitsluitend vis van wilde vangst en vermijd zoveel mogelijk gekweekte vis. 

Wat zijn verschillende motieven om vegetariër te worden?
Er zijn veel verschillende motieven om te kiezen voor vegetarisme. Ik geef aandacht aan een aantal overwegingen vanuit mijn eigen standpunt, onder andere vanuit een gezondheid, economisch en ethisch standpunt.

  • Vegetarisme vanuit gezondheidsstandpunt

De meeste mensen kiezen vanuit gezondheidsredenen om vegetariër te worden. Een verandering van onze eetgewoonten heeft onze voeding voor een groot deel totaal uit balans getrokken. Door een stijgend inkomen werd de verhoogde consumptie van dierlijke eiwitten in de vorm van vlees, worst, eieren en melkproducten mogelijk en bracht die een verandering in de samenstelling van de dagelijkse voeding met zich mee. Vroeger was het eten van dierlijke eiwitten een teken van welstand en luxe. Met daarbij verklarende statussymbool door de reclame werden dierlijke eiwitten in de loop van de tijd beschouwt als noodzakelijk voor de gezondheid. Inmiddels eten we dagelijks vlees alsof we niet zonder kunnen. Dit is natuurlijk niet zo, niet in deze mate. Daarbij wordt het dierenbestand vergroot om aan de vraag van de verbruiker te voldoen.

We eten inmiddels achtmaal meer vlees dan honderd jaar geleden. De gevolgen zijn dan ook goed merkbaar. We denken vrij weinig meer na over wat er in de reclamewereld ons voorgeschoteld wordt. Vaak is dit niet omdat men zo graag gezondheid van de mens wil, het gaat vooral om de verdiensten van geld. We krijgen steeds meer last van welvaartsziekten zoals overgewicht, tekort aan vitale stoffen en hart- en vaatziekten. De ingrijpende beslissing om vegetariër te worden is dus meer dan de moeite waard voor je gezondheid.

  • Vegetarisme vanuit economisch standpunt

De overvloedige vleesproductie om de zogenaamde ontwikkelde landen van voedsel te voorzien, brengt aanzienlijke problemen met zich mee. De meesten zijn hier al wel van bewust maar toch is het lastig om hier als individu in praktijk iets tegen te doen. De overvloedige vleesproductie brengt in de hele wereld economisch nadeel met zich mee, ik zal uitleggen waarom. Vroeger kon een landbouwer slechts een beperkt aantal dieren houden. Het aantal was afhankelijk van de hoeveelheid voer die hij zelf met zijn akkers en weilanden kon opbrengen. In die tijd was vlees duur en stond het slechts af en toe op het menu. Vlees was een privilege van de rijken. De landbouwer verdiende dan ook het meeste aan de verkoop van plantaardige landbouwproducten.

Tegenwoordig is dit niet meer rendabel, de geringe vleesproductie met de huidige lage prijzen zou een strop zijn voor een bescheiden landbouwer.Het massaal fokken van dieren dat nodig is om aan de gecreëerde vraag te voldoen, heeft geleid dat deze dieren voedingsmiddelenconcurrenten van de mens zijn geworden. Bijvoorbeeld driekwart van de broodgranen teelt wordt gevoederd aan dieren. Hoe rijker het land, des te meer broodgraan in de voedertrog terechtkomt.

De overvloedige vleesproductie van rijke landen helpt mee in de verstoring van de vleesmarkten in arme landen. Door de export van overschotten aan levende dieren en vlees van rijke landen, bezwijken de inheemse vleesmarkten van de arme landen onder de dumpprijzen en werken ze een verdere verarming in de hand. Verder zorgt de overvloedige vleesproductie  ervoor dat regenwouden in Zuid-Amerikaanse landen verdwijnen. Om land te winnen voor het houden van dieren wordt roofbouw op de tropische wouden uitgevoerd. De landbouw is daarnaast ook verantwoordelijk voor enorme klimaatgebonden emissies als kooldioxide, methaan, dikstikstof en koolmonoxide. Alweer een onnodig gevolg van een gemaakt luchtbel door luxe.

  • Vegetarisme vanuit ethisch standpunt

Zolang onze aarde voldoende plantaardige voedingsmiddelen produceert om de menselijke soort in stand te houden en we moeiteloos zonder vlees kunnen leven, moeten dieren niet in de mate voor de consumptie gedood worden. De wetenschap bewijst al tijden dat leven zonder de toevoer van dierlijke eiwitten niet alleen mogelijk, maar zelfs bevorderlijk is voor de gezondheid. We hebben geen band met de dieren die we opeten. Ze worden gefokt in hokken waar ze behandeld worden als producten. In het geval van huisdieren, waar we wel een emotionele connectie mee opbouwen, zouden we het opeens opeten van de huisdieren niet verantwoord vinden.

Dieren die we fokken sluiten we ons emotioneel van af en kopen we vervolgens als homp vlees voor een klein bedrag in de supermarkt. Ik zou hier uit principe nog achter kunnen staan als we de dieren met respect behandelen, maar dit is door de kunstmatige lage prijzen niet meer mogelijk. Nu we gewend zijn zo weinig te betalen, is het meer betalen voor vlees maar moeilijk te accepteren in welvarende landen. De slachthuizen worden zo veel mogelijk uit openbare oog onttrokken, de dieren in stallen en omheiningen gehouden, zonder respect behandeld, gekweekt, om aan de markteisen te voldoen en niet aan die van de instandhouding van de soort.

Alleen de afstand tussen mens en het dier maakt het mogelijk dat het anonieme dier op deze manier klaargemaakt wordt. Wanneer consumenten zelf dieren moet grootbrengen en persoonlijk slachten, dan zou ook de mens meer naar het vegetarisme neigen.

Hoe schakelen we over naar het vegetarisme?
 Ten eerste is het belangrijk om ervan bewust te zijn welke moeilijkheden een vegetariër staat te wachten. Zo is het belangrijk om goed te weten welke stoffen het lichaam nodig heeft wanneer geen vlees meer wordt gegeten. Hier schrijf ik later uitgebreid over. Een vegetariër moet om kunnen gaan met kritiek, niet iedereen waardeert idealisten die vechten voor een wereld zonder de huidige omgang met dieren en vlees.

  • Kies het soort vegetarisme wat bij je past

Een succesvolle vegetariër ben je in mijn mening als je bewust keuzes maakt in hoe je omgaat met voeding. Sommigen kiezen ervoor om enkel eenmaal per week vlees te bereiden, anderen vermijden zelfs het eten van eieren en het drinken van melk. Ik moedig mensen vooral aan om eenmaal in je leven goed stil te staan bij de omgang met je voeding. Dit zorgt ervoor dat we minder egoïstisch en met meer respect omgaan met moeder natuur.

  • Weet je als vegetariër te verdedigen

Kritiek op het vegetarisme zul je ongetwijfeld tegen komen. Als vegetariër maak je bewust de keuze om als individu te strijden voor een betere wereld. Als je jezelf goed kan onderbouwen en verdedigen dan zul je niet alleen jezelf maar ook anderen motiveren in een meer gezonde levensstijl.

  • Zorg voor een volwaardige alternatieve voeding

Ons lichaam heeft stoffen nodig om een goede weerstand te behouden. Als we te weinig van een bepaalde stof binnen krijgen, verlaagd dat onze weerstand. Op lange termijn  kan dit schadelijk zijn voor de gezondheid. Wees er dus van bewust welke stoffen je niet meer tot je neemt en hoe je die gaat vervangen met plantaardige voeding. Lees later in dit artikel over alternatieve stoffen voor vlees.

  • Van verwerkte voeding naar rauwe voeding

Er zijn een veel verschillende producten die industrieel bewerkt worden om welke reden dan ook. Weet dat hoe verser en rauwer een product is, hoe rijker het is aan vitaminen. Het is namelijk zo, hoe langer je wacht groente te nuttigen hoe meer stoffen er verloren gaan. Producten bewerken om het langer houdbaar te maken gaat dus ten koste van de kwaliteit van het product.

Hoe vervangen we vlees en vis door een volwaardige vegetarische voeding?
Traditioneel bestaat een goede maaltijd uit drie componenten: vlees of vis, aardappelen of een andere zetmeelcomponent, en groenten. In vlees en vis zitten onder andere de volgende voedingsstoffen: eiwitten, ijzer, zink, vitaminen B waaronder B12, calcium, vitamine D, aminozuur L-carnitine (L-lysine en L- methionine), aminozuur taurine, omega 3 vetzuren. Om deze stoffen te vervangen door een volwaardig vegetarische voeding ga ik het hele rijtje af.

  • Eiwitten

Eiwitten zijn te vinden in onder andere kaas (bij voorkeur magere kaas vanwege de verzadigde vetten), peulvruchten (erwten, bonen en linzen), noten en zaden en granen.

  • Ijzer

IJzer is een mineraal dat in twee vormen voorkomt in eten: als heemijzer en als non-heemijzer. IJzer is belangrijk voor de vorming van hemoglobine, dat nodig is voor het zuurstoftransport in het bloed en de stofwisseling. Heemijzer zit alleen in dierlijke producten en is beter beschikbaar voor het lichaam dan non-heemijzer uit plantaardige producten. Voor een vegetariër is het belangrijk om goed te letten op het ijzergehalte in  het lichaam omdat de vegetariër alleen non-heemijzer tot zich neemt. Ijzer is onder andere te vinden in peulvruchten, noten gedroogde vruchten en brocolli.

  • Zink

Ook zink is net als ijzer belangrijk om goed op te letten als vegetariër. Zink wordt namelijk ook minder snel opgenomen uit plantaardige voedingsstoffen. Net als ijzer zit zink ook in peulvruchten, noten, zaden, maar ook in wortels en biergist.

  • Vitamine B

Vitamine B zitten in volkoren graanproducten en zuivelproducten. Zuivelproducten zijn zelfs beter voor de opname van vitamine B dan vlees. Vitamine B12 komt alleen voor in dierlijke producten als melk, kaas en eieren. Veganisten kunnen vitamine B12 eventueel aanvullen met tabletten.

  • Calciumbronnen

De bekendste calciumbronnen zijn melk en kaas. Vaak wordt melk geadviseerd voor de opname van calcium, het nadeel hiervan is dat melk veel verzadigde vetten bevat. Groenten met veel oxaalzuur (spinazie, rabarber, postelein) hebben meestal ook een hoog gehalte aan calcium. Rijke calciumbronnen met een zeer goede opname zijn onder andere: boerenkool, spitskool, Chinese kool, abrikozen, raapstelen, hazelnoten en zeegroenten.

  • Vitamine D

Alleen bij onvoldoende blootstelling aan zonlicht is het belangrijk om het vitamine D gehalte op peil te houden. Vitamine D is onder andere te vinden in verschillende koolsoorten, brandnetels, appelsienen, gist en tarwekiemolie.

  • Aminozuur lysine

Lysine is een essentieel aminozuur, het kan niet door het lichaam gemaakt worden en moet dus in de voeding aanwezig zijn. Het aminozuur is nodig voor groei, weefselherstel, de aanmaak van antilichamen, hormonen en enzymen. Peulvruchten bevatten voldoende lysine daarnaast zijn melk, limabonen, kaas, gist en eieren bronnen voor lysine.

  • Aminozuur taurine

De betekenis van taurine voor het lichaam ligt in het onderhoud van orgaan- en celfuncties. Het is bijvoorbeeld belangrijk voor je hartspier. Taurine is een stof die ons lichaam zelf aan kan maken. Taurine komt niet voor in plantaardig voesdel, behalve in een bepaald soort zeewier. Wel komt het voor in eieren en in mindere mate in melkproducten. Een chemische variant van taurine zit in energiedrankjes.

  • Omega 3 vetzuren

Strikt genomen is van de omega 3-vetzuren alleen alfa-linoleenzuur essentieel. Dat wil zeggen dat dit vetzuur, net als vitamines (uitgezonderd vitamine D), niet door de mens zelf gemaakt kan worden. Omega 3 vetzuren worden verkocht als voedingsupplementen van vaak visolie. Onder andere bevatten melk en eieren omega 3 vetzuren. Plantaardige bronnen zijn papaja, groene bladgroenten, noten en peulvruchten.

Welke essentiële voeding heeft een langeafstandsfietser nodig?
Fietsen is een duursport en het lichaam heeft daarvoor veel energie nodig. Ons lichaam haalt de energie die het nodig heeft uit vetten en koolhydraten. Koolhydraten is de verzamelnaam voor alle suikers. Als je je matig inspant, zal het aandeel vetten groter zijn dan het aandeel koolhydraten. Naarmate je intensiever fietst, neemt het aandeel koolhydraten toe. Bij een maximale inspanning zul je vooral koolhydraten verbranden. Koolhydraten zijn dus belangrijk voor fietsers. Koolhydraten met weinig vet is het beste voordat je gaat fietsen. Bijvoorbeeld meergranenbrood (zetmeel), losse suiker, siroop, honing, snoep, chocolade, fruitsappen, vruchtensappen, zoet broodbeleg en overige graanproducten. Ontbijtkoek met appelstroop bevat ook veel koolhydraten.

Een fietser zweet veel en daarom is het belangrijk om veel water te drinken. Bij het water een snufje zout toevoegen helpt om het water sneller op te laten nemen in het lichaam. Een eigen sportdrank kan gemaakt worden door water te mengen met siroop en daarbij een snufje zout (halve theelepel per 750 ml) toe te voegen. Bij een langeafstandstocht is het niet noodzakelijk om multivitaminepreparaten tot je te nemen. Door gevarieerd voeding krijgt het lichaam voldoende voedingsstoffen binnen.

Zal een individuele vegetariër ooit iets veranderen?
Velen vragen zich af wat het nut is om als individuele persoon star vast te houden aan een vegetarisch dieet dat nooit invloed zal kunnen hebben op de samenleving als geheel. Ik word niet perse blij van medelijden met een plofkip, waar ik wel blij van word is een maatschappij vol met individuen die er een levensfilosofie op nahouden. Een levensfilosofie waarbij de kwaliteit van een eigen leven en het leven van anderen (ook dieren) centraal staat.

Als, aan de ene kant, we vegetarisme veroordelen omdat het in de moderne landbouw gaat om het doden van leven om het leven, lopen we het risico om een fundamentele denkfout te maken: dat we als menselijke wezens niet echt onderdeel zijn van de natuur. Staan ​​we inderdaad buiten de natuur en herontwerpen wij de natuur met door de mens gemaakte regels? Aan de andere kant, de verontwaardiging over de wrede behandeling van landbouwdieren door de landbouwbedrijven trekt het hele idee van de mens als onderdeel van de natuur in twijfel. Wanneer we weer reconnecten met onze plaats in de natuur, dan kunnen we patronen gaan herontdekken die ons respectvol laten omgaan met dieren die al lang bronnen van menselijk voedsel waren.

Ik heb overwogen om gewoon al deze problemen over te laten aan de overheid en andere deskundigen in de samenleving. Gewoon het slechte nieuws blokkeren en hopen dat iemand van ergens anders de hele landbouw en detailhandel veranderd in een efficiënter systeem. Maar goed, met deze aanpak zal nooit iemand iets veranderen (daarom werd ik vegetariër), omdat de zogenaamde deskundigen in onze samenleving vast zitten in een systeem. De oplossing kan alleen komen van mensen die minder zijn opgesloten dan deskundigen, want overheid en bedrijven worden ook gewoon geleid door ordinaire mensen die het goede willen doen, net als jij en ik. Pas als we ontdekken dat we zowel de capaciteiten als de rechten hebben om belangrijke beslissingen te nemen voor de samenleving zullen oplossingen ontstaan.

Vergeet niet, we kunnen als individu het systeem niet veranderen, maar het systeem kan wel veranderd worden door individuen samen.

Om tot deze informatie te komen heb ik de boeken “Zo word ik vegetariër!” van Helma Danner en “Diet for a small planet” van Frances Moore Lappé gelezen. Ook komt informatie van Wikipedia en diverse voedingssites.