2020, een jaar om nooit te vergeten

2020, een jaar om nooit te vergeten

In maart dit jaar stond ik op het punt naar Alaska te vliegen om daar een fietsreis te beginnen door Noord en Zuid-Amerika. Ik had voldoende geld gespaard in de afgelopen paar jaar, een cursus Spaans gevolgd en mij volledig voorbereid met spullen om in extreem koude temperaturen in Alaska te gaan fietsen. Met yoga en veel hardlopen en fietsen was ik ook fysiek goed voorbereid. Als er toen iemand mij verteld had dat dit helemaal niet door zou gaan en gekker nog, ik de volledige lengte van deze reis in lockdown zou gaan besteden, had ik deze persoon helemaal voor gek verklaard. Het zou te veel zijn om zo even te accepteren, een te grote aanpassing van mijn realiteit, een te harde waarheid die echt tijd nodig zou hebben om in te zinken.

Voor mij viel het kwartje door een persbericht van Trump die iemand mij stuurde. Europeanen kwamen Amerika niet meer in! En de rest is geschiedenis. Het aanpassen kwam eerst, dat was redelijk makkelijk maar het accepteren kwam bij mij pas later. Maar de nieuwe realiteit werd al snel heel duidelijk, hier zouden we nog wel even mee moeten dealen.

Het vooruitzicht is nu beter, tenminste, ik denk dat 2021 zich zal gaan tekenen met meer mogelijkheden, al is dat nog even afwachten natuurlijk.

In 2020 heb ik ontzettend veel geleerd. Al dan niet vanwege een soort van identiteitscrisis omdat ik mijn baan had opgezegd en in plaats van te gaan fietsen belandde ik in een zee van tijd zonder echt een concreet doel. Het was een intensief jaar, vooral emotioneel, ik kwam er pas echt achter wie ik ben toen de belangrijkste vormen waarin ik heb geïdentificeerd zo onbedoeld opeens verdwenen.

Ik neem je mee in wat mij bij is gebleven dit jaar.

Angst kan heel gevaarlijk zijn.

Conspiracy was en is veelal aanwezig, meer dan normaal. Als er iets groots gebeurt dat onverklaarbaar is zijn we geneigd te zoeken naar een verklaring en zo komen er allemaal waarheden. Ik geloof dat deze ontstaan vanuit angst en ze kunnen uitgroeien tot iets waar een superieur gevoel aan overgehouden wordt. Een gevoel van betekenis, er toedoen. Er vormt zich namelijk een diepe connectie met een helder doel en een strijd omdat anderen de waarheid niet willen zien voor wie ze werkelijk is. Dit proces kan iets heel moois zijn maar als het door angst gedreven is dan denk ik dat het uit kan groeien tot iets gevaarlijks voor de samenleving.

Ik heb mezelf geleerd het grote, onbegrijpelijke geen aandacht te geven omdat ik denk dat dit geen nut heeft.

Ik vond tijdens de lockdown de waarheid in de natuur. Ik heb veel tijd besteed in de natuur. Als ik er dan even ben, begin ik de aanwezigheid ervan te voelen. De stilte. En ik begin deze stilte in mezelf te herkennen. De aanwezigheid van een boom zit ook in mij. Met dit besef voel ik mij onderdeel van een groter universum. Alles wat onzeker is, wat ik niet begrijp, alle weerstand valt dan van mij af. Angst en de wil voor verklaringen van het onbegrijpelijke verdwijnt dan volledig. Het doet er dan niet toe. Dit vind ik een hele fijne essentie van zijn en heeft mij dit jaar veel rust gegeven in een onrustige tijd.

Discipline komt niet alleen uit wilskracht maar vooral door gewoontes. 

Mijn wilskracht en productiviteit werden minder en minder naar de lengte van de lockdown. Ik maakte al snel een schema om mijn tijd te vullen zodat ik niet lui zou worden en vanuit die luiheid zelfs in een slachtofferrol zou belanden. De eerste gedachtes die ik had waren optimistisch, ik had namelijk nu alle tijd om eens dingen te gaan doen die ik al heel lang had willen doen! Maar hoe langer ik thuis zat hoe meer moeite het mij kostte om goed productief te zijn. Het werd steeds belangrijker om mij te houden aan een routine met gewoontes en ik zette kleine rituelen steeds preciezer vast. Ik beloonde mijzelf emotioneel als het goed ging en was ook niet te teleurgesteld in mijzelf als het niet lukte.

In mijn digitale agenda maakte ik een planning voor deze gewoontes waarin ik alles in blokken zette. Mijn slaapritme, een yoga sessie, rennen, mail, werk, schrijven. Deze routine maakte ik heilig en vooral vroeg naar bed en uit bed gaan herinner ik mij als de graadmeters voor hoe het lukte dit schema te volgen.

Alcohol en cafeïne zijn geen vrienden meer.

In het heilig maken van deze routine merkte ik dat ik met volle moed vroeg in de ochtend met een bak koffie de dag begon. Maar later in de dag merkte ik dat mijn aandacht verslapte en mijn productiviteit er niet veel beter op werd. Ik probeerde eens een paar dagen zonder koffie en de resultaten waren verbluffend. Ik voelde mij veel rustiger en mijn energie werd er veel stabieler door. Ik kon mij werkelijk beter houden aan de routine die ik zo netjes had gepland in mijn agenda.

Er een uitzondering van maken (of zelfs een beloning) zorgt dat ik er meer van kan genieten. Het is absurd hoe lang mijn lichaam moet herstellen van alcoholgebruik en hoe heftig dat mijn gevoel van levendigheid beïnvloed de dagen erna. Datzelfde geldt voor de nasleep van koffie, ik werd hier pas echt bewust van door intensiever bezig te zijn met yoga en meditatie. Dagen zonder koffie zorgde ervoor dat ik makkelijker in stilte kon zijn en meer rust kon vinden.

Het aanpassingsvermogen en de veerkracht van onze samenleving heb ik onderschat.

Ik zie onze samenleving bijzonder goed functioneren in een hele moeilijke tijd. Al komt dit deels ook door de steunpakketten van de overheid, zie ik ook de saamhorigheid groter worden. Het is heel bijzonder om in dit hele proces te zien hoe groot ons aanpassingsvermogen is. Veel mensen die ik ken, ook uit de meer activistische hoek van onze samenleving, zie ik misschien wel de grootste verantwoordelijkheid nemen om COVID-19 samen onder controle te krijgen. Om er te zijn voor (jongeren) communities en deze juist sterker uit de crisis te laten komen.

Geen roep voor anarchisten protesten, geen schreeuw tegen de maatregelen van onze overheid, de energie gaat veel naar zorg voor elkaar. Ik vind dit echt iets heel moois voor dit jaar.

Vertragen is iets goeds.

Ik onderschat vaak hoe mijn gedachten mij onbedoeld onrustig maken. Hoe ik dan van alles verzin en ga doen om maar te ontkomen van die onrust. Ik heb het nog weleens in de avond voor ik ga slapen want dat is een belangrijk moment van stilte. Als ik de volledige dag de stilte heb ontweken dan merk ik de onrust vooral op dit moment.

In de crisis dit jaar, toen ik zonder baan en zonder reis in lockdown belandde, had ik ook de tijd om te helen, om de leegte die ontstond echt te voelen en er ruimte voor te maken. Het was dat ik voor een lange tijd iets heel concreets had om mee bezig te zijn en zo voelde ik mij ook heel nuttig maar opeens was er al die tijd en moest ik wel vertragen en mijzelf uit laten zoemen. Dit heb ik als heel fijn ervaren maar niet voordat ik mij emotioneel flink zwaar had gevoeld. Met deze vertraging en het leren niets doen, kon ik emotioneel een hoofdstuk in mijn leven goed afsluiten voordat ik mijzelf helemaal liet gaan in een volgende.

Het leven is wat je ervan maakt.

Het was pas toen ik de biografie van Nietzsche las dat ik iets echt ging begrijpen. Het was mijn behoefte om mij emotioneel meer stabiel te voelen en ik probeerde dit vooral door stress en confrontatie uit de weg te gaan. Ik verwarde daarmee comfort met geluk. Ik denk dat dit ook iets is hoe het kapitalistisch systeem mij conditioneert. Meer en beter staat zo centraal dat ik er onbedoeld toch heel veel waarde aan hecht in plaats van leren content te zijn met wat er is.

Wat ook de omstandigheden zijn, ik heb geleerd dat vrijheid zich in mijn gedachten vormt en niet erbuiten. Ik leerde het kleine meer te waarderen, kwam meer tot mijzelf en voelde mij na een aantal maanden in lockdown ook echt emotioneel stabieler en mentaal sterker.

Een belangrijk inzicht voor mij is dat net als bij iedere tegenslag in het leven, ik altijd een keuze heb hoe om te gaan met deze tegenslag. En daar geloof ik heilig in, welke omstandigheden er ook zijn, het is altijd mogelijk om je leven zelf te blijven dicteren, en dat geldt ook voor deze tijd.

Hoop is ontzettend belangrijk.

Ik fietste in december door de winterse Alpen naar Slovenië om het jaar toch nog in een soort positieve flow af te sluiten. Ik hou heel erg van de bergen en de kou en dat samen met alleen zijn op de fiets is een gouden combinatie. Ik bedacht me zo veel mogelijk op de fiets te zijn en in een tent om zo een soort quarantaine op de fiets te doen. Dit pakte ontzettend fijn uit want al snel na het wegfietsen voelde ik mij een stuk lichter. Ik had een helder doel en een hoopvolle paar weken voor de boeg. In deze weken viel alle zwaarte van de pandemie even van mij af, dat was heel fijn.

En ik denk dat dit heel belangrijk is om gezond en scherp te blijven in deze tijd, hoop voor de toekomst en daarom hoop ik dat 2021 zich zal tekenen met nieuwe mogelijkheden en dat samen zijn straks gewoon weer kan en beter mag geen voelen dan ooit.