10 tips om warm te blijven wanneer je gaat kamperen in koud herfst- en winterweer

10 tips om warm te blijven wanneer je gaat kamperen in koud herfst- en winterweer

Herfst en winter houden ons natuurlijk niet tegen om lekker naar buiten te gaan. In feite is er niet zoiets als slecht weer, alleen slechte voorbereiding. Ik ben liefhebber van de kou. Bezig zijn buiten in de regen en kou zorgt voor een totale focus op wat ik aan het doen ben. Het is soms afzien maar geeft tegelijkertijd ook een gevoel van onoverwinnelijkheid.

In 2018 fietste ik in de winter in Rusland en in de winter van 2020 in de Alpen in onder andere Italië. Ik heb ervaren hoe het is om te kamperen in echte kou en deel graag de lessen die ik hieruit heb geleerd. Hier zijn 10 tips om je voor te bereiden op koude en regenachtige weersomstandigheden, die je natuurlijk niet gaan stoppen om toch lekker naar buiten te gaan!

 

1

Voorkom natte kleding

Er is een uitspraak voor in koude weersomstandigheden: sweat means death. Oftewel, hoe natter je bent hoe lastiger het is om onszelf warm te houden. De warmtebron zijn we zelf, onze kleding is dat niet. Ons lichaam creëert de warmte en onze kleding houdt de warmte vast. Vocht is de grootste vijand van warmte, en hoe natter onze kleding is hoe sneller het lichaam afkoelt.

In de Alpen in de winter zorgde ik voor extra droge kleding om die op de top van de bergpas te verwisselen voordat ik ging afdalen.

Cycling trip in autumn

2

Denken in laagjes

Kleding draag ik altijd in lagen. De eerste laag is er om zweet af te voeren naar de volgende laag. De tweede laag is bedoeld om het lichaam warm te houden en de derde laag is om je te beschermen tegen wind en water. Dit hele systeem is de reden waarom ik de voorkeur geef aan het dragen van verschillende afneembare lagen. Je kunt ze variëren. Krijg je het warm dan verwijder je gewoon een laag, bijvoorbeeld begint met fietsen kun je met alle drie de lagen starten en verwijder je de middelste na 30 minuten.

Vermijd kleding gemaakt van puur katoen. Dit type materiaal houdt vocht vast, waardoor het lichaam afkoelt. Synthetische materialen houden geen vocht vast en drogen ook veel sneller. Droge kleding houdt je veel beter warm. Synthetische kleding gaat wel snel stinken, ik heb daarom een voorkeur voor een basislaag van merino wol.

Neem voor de zekerheid een extra droge basislaag mee. Ik zorg voor een warm setje kleding voor in de avond, als het echt koud is neem ik een extra fleece en/of donsjas mee. Zie dit artikeldit artikel voor alle spullen die ik meenam op mijn fietsreis in de winter in de poolcirkel.

3

Ga slim om met condens

In mijn ervaring is condens in mijn tent een groot probleem. Het maakt mijn slaapzak nat en de binnenkant van de tent. Het is belangrijk te zorgen dat de tent goed kan ventileren zodat onder andere lichaamsvocht zoals zweet en condens, de tent uit kan gaan. Ik maak bij het inpakken altijd de tent zoveel mogelijk droog met doekjes of bij bevriezing met een zacht borsteltje. Het lukte mij in de Alpen zeven nachten achter elkaar buiten te slapen maar ik moest wel mijn slaapzak regelmatig in de zon of ergens binnen drogen.

Adem in ieder geval nooit in de slaapzak, als het dons nat wordt zal de isolatie sterk verminderen.

Night to not forget

Soms kan slapen in een bivakzak nog fijner zijn dan in een tent omdat mijn slaapsysteem dan beter ventileert en de bivakzak houdt veel warmte vast.

 

4

Regeluur je energie 
(eet en drink regelmatig)

Eet en drink regelmatig om warm te blijven. Kou vraagt heel veel van je. Ik heb de voorkeur om in kleine hoeveelheden te eten, dat helpt om mijn lichaam actief te houden zodat deze warmte creëert. Als het lichaam genoeg te verbranden heeft kan het zich beter warm houden. Ook als ik de hele dag bewogen heb kan ik in de avond moe en meer kwetsbaar zijn voor de kou. Dit goed reguleren is heel belangrijk. Nachten rillen wanneer het geeneens heel koud is maar gewoon omdat ik uitgeput was van het fietsen. Zorg altijd voor een goed gevulde maaltijd, zodat je lichaam kan herstellen en je de volgende dag weer fit kan zijn.

 

5

Warm je slaapzak in

Je hebt de hele dag gefietst, zet je tent op en zit even even buiten naar de sterren te staren en dan ga je slapen. Dit is geen goed idee. Je slaapzak is niet bedoeld om je op te warmen maar vooral om warmte vast te houden. Zorg er voor dat je warm je slaapzak in kruipt. In dit geval zou je nog wat fitness oefeningen kunnen doen, bv opdrukken, voordat je de slaapzak ingaat. Zorg er wel voor dat je niet gaat zweten.

In koude omstandigheden gebruik dan een muts en een sjaal om je gezicht warm te houden. Met name de blote delen van je huid zorgt ervoor dat je in de nacht veel lichaamswarmte verliest. Dit geldt vooral voor je gezicht.

Veel raden het aan om een sleeping bag liner te gebruiken en daar ben ik het wel mee eens. Het is een extra zak in je slaapzak die de boel net een paar graden warmer houdt en zorgt dat je slaapzak schoon blijft.

Als je kleding aantrekt zoals het hoort dan creëer je meestal weinig lucht voor isolatie tussen kleding en je lichaam. Wat kan helpen is om je kleding in je slaapzak te stoppen zodat er meer lucht tussen je lichaam, kleding en slaapzak komt. Op deze manier isoleert de boel een stuk beter en dat helpt je lichaam weer warm te houden.

 

6

Een goede slaapmat

Het kan ontzettend vervelend zijn als de kou vanuit de grond je slaapzak in trekt. Een goede slaapzak en in extreem koude omstandigheden een aluminium mat die weer zorgt dat de warmte reflecteert.

 

7

Creatief met sneeuw

In sneeuw heb je alle mogelijkheden om een fijne en comfortabele slaapplek te maken. Ik schep de sneeuw weg of stamp het aan en als er genoeg sneeuw is dan kan ik, zoals in deze foto, een zitplekje maken.

Cycling through the Dolomites

8

Gebruik een bivakzak

Een laag om je slaapzak isoleert nog sterker. Let er wel op dat deze laag goed isoleert zodat lichaamsvocht niet vast komt te zetten en het dons in je slaapzak nat maakt.

 

9

 Een flesje om in te plassen

Vervelend is als je lekker in een warme slaapzak ligt en no way, je moet plassen. Ik kreeg een keer een tip waar ik in eerste instantie van dacht, hoe ga ik dat doen? De tip was een leeg plastic flesje bij de hand te hebben en daarin te plassen. Sindsdien doe ik dit altijd en het werkt heel fijn. Ik weet niet of dit voor vrouwen ook werkt

 

10

Creëer warmtebronnen

Het kan al een waxinelichtje zijn die je in je schoen zet in je tent. Maar ook een kampeerstoof of een kampvuur kan zorgen voor een warmtebron. Bij een kampvuur zou je ook nog eens je kleding kunnen drogen door ze in de buurt van het vuur op te hangen.

Een ander idee is om een ijzeren fles met heet water te vullen en die in een sok in je slaapzak te stoppen.

Wees voorzichtig met warmtebronnen. Tijdens een hele koude nacht in Noorwegen kwam ik bezweet aan boven op een berg en durfde ik niet meer verder te gaan. Al mijn kleding was nat behalve mijn donsjas. De temperatuur daalde snel naar de -26°C. Ik heb toen mijn benzinebrander in mijn tent gezet om warm te blijven en mijn natte kleding te drogen. Dit is gelukkig goed gegaan en heeft mij van vervelende kou gered op dat moment.

Dit was een noodsituatie en is niet aan te raden wanneer je tent niet goed ventileert. Dan kan er namelijk koolmonoxide vormen en dat kan verstikking veroorzaken. Daar merk je vrij weinig van, dan moeheid, slapen en niet meer wakker worden. Doe het dus heel bewust, ventileer heel goed en gebruik het liefst een koolmonoxide melder.

Passo Tre Cochi

Een andere manier om een warmtebron te hebben is om hele hete stenen te begraven onder de plek waar je gaat slapen. Je maakt ze warm in een kampvuur en graaft ze vervolgens in. Die geven je uren warmte.

Op avontuur in de herfst- en wintermaanden kan absoluut ellendig zijn. Maar, no pain no gain. Denk niet te veel na over regen en kou maar denk ook aan de voordelen die je hebt tegenover kamperen in de zomermaanden. Geniet van prachtige landschappen terwijl je niet wordt lastig gevallen door teken of muggen.

Mocht je meer willen weten over kamperen in koude omstandigheden, hier ideetjes voor een paklijst

Ervaring met kamperen in de herfst- en wintermaanden? Laat van je horen! Deel nog wat extra tips in het reactiegedeelte.